W kontekście narastającego kryzysu klimatycznego, zauważalny jest gwałtowny wzrost komercyjnych inicjatyw sadzenia drzew, mających na celu zrównoważenie nadmiernej emisji gazów cieplarnianych. Te praktyki, chociaż kierowane dobrą intencją, mogą niestety przyczyniać się do zaniku różnorodności biologicznej oraz zaburzać funkcjonowanie ekosystemów, co niedawno zasygnalizował recenzowany artykuł opublikowany w czasopiśmie Trends in Ecology and Evolution. Autorzy tego artykułu argumentują, że kluczowe jest przejście od jednowymiarowego podejścia opartego na sadzeniu drzew do bardziej zintegrowanego podejścia, które obejmuje ochronę i przywracanie nienaruszonych ekosystemów.

Zaznaczone zostało, że społeczeństwo często redukuje wartość ekosystemów, takich jak lasy tropikalne, łąki czy sawanny, jedynie do ich zdolności sekwestracji węgla. Chociaż te ekosystemy dostarczają szeregu korzyści ekosystemowych, obejmujących utrzymanie jakości wody, zdrowie gleby i usługi zapylania, to jednak są często wybierane jako lokalizacje do sadzenia drzew ze względu na ich warunki klimatyczne i fizyczne, które sprzyjają szybkiemu wzrostowi drzew i sekwestracji węgla.

Autorzy artykułu zwracają uwagę, że plantacje przeznaczone do pochłaniania dwutlenku węgla często stanowią monokultury zdominowane przez kilka gatunków drzew, uprawiane głównie z celu pozyskania drewna, miąższu lub w celach rolno-leśnych. Takie podejście może prowadzić do redukcji ogólnej różnorodności biologicznej i negatywnie wpływać na kondycję ekosystemów.

Niemniej jednak, nawet ambitne zobowiązania do utworzenia plantacji pochłaniających dwutlenek węgla mogą okazać się nieskuteczne w skali globalnej. Obecny trend sadzenia drzew, skupiający się wyłącznie na sekwestracji węgla, prowadzi do homogenizacji biotycznej i funkcjonalnej na dużą skalę, z minimalnymi korzyściami związanymi z redukcją emisji dwutlenku węgla.

Interesująco, autorzy zauważają, że tropikalne łąki i sawanny, pozostawione w nienaruszonym stanie, już teraz pełnią rolę pochłaniaczy dwutlenku węgla. Te ekosystemy magazynują znaczne ilości węgla pod ziemią, co jest mniej podatne na zakłócenia, takie jak susze i pożary, niż magazynowanie węgla naziemnego w drzewostanach. Zalesianie tych obszarów może prowadzić do utraty cennych podziemnych zasobów dwutlenku węgla.

Inicjatywy sadzenia drzew, chociaż na pierwszy rzut oka wydają się skutecznym środkiem zaradczym na zmiany klimatyczne, niosą ze sobą potencjalne ryzyko dla różnorodności biologicznej i funkcjonowania ekosystemów. Autorzy artykułu opowiadają się za przekształceniem obecnych praktyk w stronę bardziej holistycznego podejścia, skoncentrowanego na ochronie i odtwarzaniu nienaruszonych ekosystemów, zamiast tworzenia monokulturowych plantacji drzew skoncentrowanych wyłącznie na sekwestracji dwutlenku węgla.