Astronomowie nigdy nie widzieli czegoś takiego. 9 października 2022 r. satelity na orbicie okołoziemskiej zarejestrowały największy rozbłysk gamma (GRB) we współczesnej historii: GRB221009A. Był taki silny, że spowodował przepływ prądu elektrycznego przez powierzchnię naszej planety.  

Dr Andrew Klekochuk z Tasmanii zarejestrował efekt za pomocą anteny Earth Probe. Niebieska krzywa to sygnał z anteny Klekochuk, która podczas wybuchu zarejestrowała prądy VLF (bardzo niskie częstotliwości) w glebie. Pomarańczowa krzywa pokazuje rozbłysk gamma zarejestrowany przez teleskop STIX na europejskiej sondzie Solar Orbiter, jednej z wielu sond, które zarejestrowały to zdarzenie. Przebiegi pasują niemal idealnie.

Klekochuk jest klimatologiem w Australijskim Oddziale Antarktycznym, a VLF to jego hobby. Pomiary radiowe VLF zaczął robić w latach 70., kiedy był w liceum. To pierwszy raz, kiedy wykrył rozbłysk gamma.

Niezwykła „stacja radiowa” Klekochuka wykorzystuje samą Ziemię jako gigantyczną antenę. W jego ogrodzie znajdują się dwa metalowe kolce wbite w ziemię w odległości 75 metrów od siebie. Są one połączone z odbiornikiem za pomocą przewodów podziemnych. W ostatnich latach radioamatorzy eksperymentowali z tą dziwną anteną, aby wykryć sygnały radiowe VLF krążące wokół naszej planety w jonosferze Ziemi. Skorupa ziemska tworzy jedną ze ścian, która umożliwia antenom sondy Ziemi wykrywanie odległych nadajników.



Naukowcy wiedzą od 1983 roku, że rozbłyski gamma mogą jonizować ziemską atmosferę, a tym samym zakłócać jej działanie. Wydaje się, że po raz pierwszy ktoś uchwycił ten efekt za pomocą anteny z Ziemi.

Wybuch 9 października wstrząsnął astronomami. Jak wynika z danych z obserwatorium promieniowania gamma NASA Swift, sygnał przepełnienia zepsuł niektóre z jego systemów.

Dane z sondy NASA od tego czasu wskazały kierunek emisji. Pochodził z zapylonej galaktyki oddalonej o 2,4 miliarda lat świetlnych i prawie na pewno został spowodowany wybuchem supernowej, która zrodziła czarną dziurę. W rzeczywistości jest to najbliższy zarejestrowany rozbłysk gamma, co wyjaśnia jego ekstremalną intensywność.

Tymczasem inni obserwatorzy w Wielkiej Brytanii i Niemczech również donosili o zaburzeniach jonosferycznych spowodowanych przez rozbłysk. Wszyscy używali konwencjonalnych anten napowietrznych.