Według agencji Reuters, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) 14 lipca ogłosi jeden z najpowszechniejszych sztucznych słodzików, tj. aspartam - za czynnik rakotwórczy. Według strony internetowej agencji Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (część WHO) wymieni go jako „potencjalnie (prawdopodobnie) rakotwórczy dla ludzi”. Przedstawiciele biznesu mają jednak obawy, że ta informacja wywoła jedynie niepokój wśród konsumentów i producentów.

Aspartam jest uważany za jeden z najpopularniejszych słodzików na świecie. Ma taką samą zawartość kalorii jak cukier, ale jest znacznie słodszy. Dodaje się go do słodkich napojów gazowanych, gum do żucia, jogurtów i wyrobów cukierniczych. Zsyntetyzowany w 1965 roku, przeszedł szereg badań bezpieczeństwa, które nie wykazały mocnych dowodów na jego stosowanie i rozwój raka, bólów głowy lub neurotoksyczności przy umiarkowanym codziennym spożyciu. Osoba dorosła ważąca 60 kilogramów musiałaby wypić od 12 do 36 puszek dietetycznych napojów każdego dnia, aby być zagrożonym.

Jednak według dziennikarzy Reutera, powołując się na źródła zaznajomione ze sprawą, Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC, część WHO) wyda 14 lipca oświadczenie stwierdzające, że aspartam jest wymieniony jako dodatek do żywności „potencjalnie (prawdopodobnie) rakotwórczy do ludzi”. Jednak dwa źródła nie mają jeszcze danych, czy zostanie zadeklarowana bezpieczna dawka aspartamu. Podobne oświadczenie uzupełniające informacje IARC zostanie wydane przez Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA).

W sumie IARC ma cztery kategorie rakotwórczości substancji i skutków. Do pierwszej grupy należą substancje, co do których istnieją wystarczające dowody na ich rakotwórczość, czyli tytoń, alkohol i przetworzone mięso. Grupa 2A obejmuje substancje i skutki „prawdopodobnie rakotwórcze dla ludzi”. W tym przypadku istnieją ograniczone dane (gdzie prawdopodobny jest związek przyczynowy między czynnikiem a nowotworem, ale nie można wiarygodnie wykluczyć przypadku lub błędu) u ludzi i dość dobre dane dotyczące rakotwórczości u zwierząt. Obejmuje to emisje ze smażenia żywności, spożycia czerwonego mięsa i pracy na nocną zmianę.

Grupa 2B obejmuje substancje i skutki, które są „prawdopodobnie rakotwórcze dla ludzi”. Tutaj, w towarzystwie środków chemicznych przemysłu włókienniczego i poligraficznego, tradycyjnych azjatyckich kiszonych warzyw, pól elektromagnetycznych o częstotliwości radiowej i 318 innych pozycji, chcą dodać aspartam. Najwyraźniej były tylko ograniczone dane na temat rakotwórczości u ludzi i „mniej niż wystarczające” dane dotyczące zwierząt doświadczalnych dla niego. Trzecia grupa obejmuje substancje i skutki, których nie można zaklasyfikować jako rakotwórcze dla człowieka, a czwarta – „prawdopodobnie nierakotwórcze”.

Wcześniejsze podobne oświadczenia IARC dotyczące różnych substancji budziły niepokój wśród konsumentów, skutkowały procesami sądowymi, zmuszały producentów do ponownego rozważenia receptury produkcyjnej i stosowania alternatywnych bezpiecznych substancji. Za takie twierdzenia IARC jest często krytykowana za niepotrzebne alarmowanie, ponieważ nie zawsze jest jasne, jakie konkretne kroki należy podjąć w związku z jej twierdzeniami (na przykład tak było w przypadku jedzenia czerwonego mięsa, które „prawdopodobnie powoduje raka” i korzystanie z telefonów komórkowych, które „potencjalnie powoduje raka”).

Jednak według źródeł zbliżonych do IARC, wpisanie aspartamu na listę potencjalnych czynników rakotwórczych ma zachęcić do dalszych badań, które pomogą konsumentom i producentom wyciągnąć dokładniejsze wnioski.