W świecie fizyki cząstek, gdzie każde odkrycie otwiera nowe granice naszego zrozumienia Wszechświata, Europejska Organizacja Badań Jądrowych (CERN) planuje następny wielki krok. Następca Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC), znany jako Future Circular Collider (FCC), ma być najnowszym dodatkiem do arsenału narzędzi badawczych CERN.

Projekt FCC, rozwijany we współpracy z ponad 150 uniwersytetami, instytutami badawczymi oraz partnerami przemysłowymi z całego świata, ma na celu przekroczenie obecnych granic możliwości LHC, dążąc do osiągnięcia energii zderzeń na poziomie 100 TeV, co otworzyłoby drogę do nowych odkryć w fizyce cząstek.

FCC będzie zlokalizowany w tunelu o długości 91 kilometrów, rozciągającym się między Francją a Szwajcarią, przekraczającym pod jeziorem Genewskim. Planowany do umieszczenia na głębokości od 100 do 400 metrów, ten kolosalny projekt ma być zrealizowany w latach 40. XXI wieku, o ile zostanie zatwierdzony po przeprowadzeniu szczegółowych studiów wykonalności i analiz środowiskowych.

Wartość naukowa FCC została potwierdzona przez Europejską Strategię Fizyki Cząstek, co skłoniło CERN do rozpoczęcia kompleksowego studium wykonalności. Pierwszy etap obejmuje inspekcję wizualną, badania sejsmiczne oraz wiercenia, które mają na celu zgromadzenie szczegółowych danych geologicznych, geograficznych i środowiskowych. CERN zobowiązał się również do przestrzegania zasad zrównoważonego rozwoju, pracując nad minimalizacją wpływu projektu na środowisko i lokalną społeczność.

Decyzja o realizacji FCC ma zostać podjęta w 2028 roku, a jego potencjalne oddanie do użytku zaplanowano na lata 40. tego stulecia. Jeśli projekt zostanie zatwierdzony, FCC nie tylko zastąpi LHC jako najpotężniejszy zderzacz cząstek na świecie, ale również zoptymalizuje i przedłuży życie istniejącej infrastruktury naukowej, umożliwiając badaczy dalsze zgłębianie tajemnic Wszechświata.

Projekt FCC stanowi nie tylko technologiczne wyzwanie, ale również świadectwo dążenia ludzkości do rozszerzania granic wiedzy. Poprzez badania zderzeń cząstek na niespotykane dotąd energie, naukowcy mają nadzieję odkryć nowe prawa fizyki, które mogą wyjaśnić fundamentalne pytania dotyczące materii, energii, a nawet pochodzenia Wszechświata.