Desant zachodnich zachodnich wojsk w Egipcie, sojusz z kalifatem i wsólny atak na Iran, a wszystko to zakończone inwazją na Europę... Tyle muzułmańskie hadisy. Wpis stanowi kontynuację artykułu "Kampanie wojenne czasów Mahdiego" z przed 4 miesięcy.

I wojna przeciwko Rzymianom

W Egipcie dojdzie do walki o władzę, obalony dyktator dostanie azyl w Europie, a ta zaangażuje się militarnie:

Abu Zarr powiedział, że Prorok Allaha powiedział: "Będzie z [rodu] Bani Umayya, mężczyzna w Egipcie który obejmie władzę po Sułtanie (tj. władcy). Zostanie pokonany lub pozbawiony władzy. Więc ucieka do Rzymian. (...)"

Abdullah bin Rashid powiedział że słyszał swojego ojca mówiącego: "Mężczyzna z [rodu] Qurajszytów o dobrze znanych przodkach [lub pochodzeniu] od strony ojca i matki ucieka w gniewie do Rzymian. Więc oni przyjmują go i honorują go. Jest dwadzieścia miesięcy od dnia gdy wyruszył do Rzymian, do powrotu z rzymskimi okrętami do Aleksandrii." (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [1]

Armie NATOwskie czy jak kto woli europejskie dokonają udanej inwazji. Brak informacji jaki obszar Egiptu znajdzie sie pod kontrolą sił zachodnich. Całość odbędzie się pewnie pod płaszczykiem "operacji stabilizacyjnej" jak wszystkie inne na Bliskim Wschodzie do tej pory. Różnica będzie taka że armie z innych krajów muzułmańskich przybędą Egiptowi na odsiecz i pokonają zachodnią koalicję. Zgodnie z przekazmi będą 3 wojny między muzułmanami, a Europą:

Artat powiedział: "Pierwsza wojna nawiązując do [Proroka] Daniela będzie w Aleksandrii. Oni przybędą na swoich okrętach. Lud Egiptu poprosi lud AshSham (Wielkiej Syrii) o pomoc. Spotkają się i walczą zaciekle. Muzułmanie pokonują Rzymian po podjęciu ogromnego wysiłku. Następnie oni (Rzymianie) gromadzą wielką armię i wylądują w Yafie w Palestynie i przemieszczają się 10 mil. Jej lud (Palestyny) będzie szukać schronienia ze swymi dziećmi w górach. Muzułmanie spotkają Rzymian, pokonają ich i zabiją ich króla (...)" (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [1]

Yaffa czy Jaffa to miejscowość w Izraelu, blisko Tel-Awiwu.

Żółte flagi z Maghrebu

Istnieją 2 hadisy opisujące armię pod żółtym sztandarem:

Al-Zubri powiedział: "Jeśli czarne flagi poróżnią się między sobą, żółte flagi zaatakują ich. Spotkają się w Qantara w Egipcie (miasto nad kanałem Sueskim). Ludzie Wschodu i ludzie Maghrebu walczą ze sobą przez siedem [dni albo miesięcy]. Ludzie Wschodu zostaną zwyciężeni do tego stopnia, że [lud Maghrebu] przybędzie do Al-Ramla (środkowy Izrael). Wydarzy się coś między ludem Sham a ludem Maghrebu, które rozzłości lud Maghrebu. Więc ludzie Maghrebu powiedzą: Przybyliśmy wam pomóc, a wy czynicie to co czynicie, usuniemy się z pomiędzy was a ludźmi Wschodu! Ostrzegają was ponieważ ludzie Sham będą nieliczni w oczach ludzi Maghrebu. Później wyjdzie Sufyani, a lud Sham będzie za nim podążąć. Więc walczy z ludźmi Wschodu.” (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [3]

Przypomnę, Sufyani ma to być krwaway dyktator. Będzie panować nad krajem Sham czy Ash-Sham, na dzisiejsze odpowiada to obszarowi Syrii południowej, Jordani i Izraelowi z Palestyną.

Al-Zubri powiedział: ”Ci pod czarnymi flagami i ci pod żółtymi flagami spotkają się i będą walczyć aż zdobędą Palestynę. Potem Sufyani wyruszy przeciw ludziom Wschodu. Kiedy lud Maghrebu przybędzie do Jordanu, ich wódz umrze, więc podzielą się na trzy grupy. Jedna powróci skąd przybyła. Inna odbędzie Hadżdż (pielgrzymkę do Mekki). Jedna grupa zostanie. Sufyani walczy i zwycięża ich, więc przysięgną mu wierność." (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [3]

W islamie kolor żółty jest identyfikowany z szyitami. Tunezja, Algieria czy Maroko to kraje na wskroś sunnickie, nie wiem z jakich powodów armia Maghrebu miałaby nieść żółte sztandary. Jeszcze jedna informacja odnośnie czarnych flag. Pisałem że mają wyruszyć z Chorasanu (tj. krainy wschodzącego Słońca) a rzeka Eufrat ma wyschnąć. Zdaniem muzułmańskich uczonych stanie się to w tym celu by umożliwić im przejście do Jerozolimy. Jeśli faktycznie to Biblia opisuje to samo wydarzenie:

"A szósty [anioł] wylał czaszę swoją na wielką rzekę Eufrat; i wyschła jej woda, aby można było przygotować drogę dla królów ze wschodu słońca” (Objawienie św. Jana 16, 12)

Tartaria

Do zamętu na Bliskim Wschodzie wtrąci się frakcja określana jako Tartar, jednak w ograniczonym zakresie. Często tłumaczone jest jako Turcy, jednak może oznaczać ogólnie ludy tatarskie, tureckie i mongolskie, co daje wielu kandydatów: Azerbejdżan, kraje Azji Środkowej, może być też Rosja czy pólnocno-zachodni Iran. Turcja odpada, z innych hadisów wynika że będzie po stronie NATO.

Al-Walid bin Muslim powiedział: „Czarne sztandary pozostaną zwycięskie nad tymi, którzy im się sprzeciwiają, dopóki Tartar nie wejdą przez drzwi Armenii”. (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [3]

Imam as-Sadiq powiedział: "Będą dwie drogi dla Tartar, w jednej z nich Azerbejdżan zostanie zniszczony, a w innej uderzą na wyspę, co przerazi oblubienice (...)" [5]

Hojjat Ali Kurani, szyicki uczony pochodzący z Libanu twierdzi że termin wyspa, po arabsku al-jazirah, odnosi się zapewne do terytorium dawnej prowincji Al-Jazirah istniejącej od VII do IX wieku jako część składowa ówczesnych kalifatów. [5] Obejmowała pogranicze dzisiejszej Turcji, Syrii oraz Iraku. [6]

Artat bin Al-Munzir powiedział: “Mahdi wyśle pierwszy batalion, który sformował do [walki] przeciwko Tartar. Pokonuje ich (...). Później, zmierza do Syrii i podbija ją. (...).” (Jalal al-Din al-Suyuti, zbiór Al-Hawi Li Fatwa) [3] II wojna przeciwko Rzymianom

Europa ma zdecydować się na kolejną interwencję. Artat pisze dalej:

(...) W drugiej wojnie oni (Rzymianie) po swojej porażce zgromadzą armię większą niż ich pierwsza armia. Następnie rozmieszczą się w Acre (Akka, miasto w pólnocnym Izraelu). Wybiorą jako króla, syna ich króla który został zabity. Natkną się na muzułmanów w Akka. Zwycięstwo muzułmanów zostanie odroczone o 40 dni. Więc lud AshSham poprosi o pomoc ludzi wszystkich krain muzułmańskich. Będzie ospałość w wysyłaniu armii odsiecznych. Nie będzie chrześcijanina wolnego lub niewolnika który nie pójdzie pomóc Rzymianom. Więc jedna trzecia ludu AshSham ucieknie i jedna trzecia zostanie zabita i Allah przyzna zwycięstwo pozostałej trzeciej części. Oni pokonają Rzymian w takim stopniu o jakim nigdy wcześniej nie słyszano i zabiją króla Rzymian. (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [1]

Zwrot odroczenie zwycięstwa w hadisach nie oznacza rozejmu tylko przeciągającą się bitwę. Europa po kolejnej przegranej prosi o rozejm:

Abu Umamah powiedział że Posłaniec Allaha (Mahomet), pokój z nim, powiedział: "Będą cztery rozejmy między wami a Rzymianami. Czwarty rozejm między będzie negocjowany [albo mediowany] przez osobę która będzie pochodzić od potomków Aarona, pokój z nim, (lub 'od potomków Heraklesa' według Nuaima bin Hammada) i będzie utrzymany przez siedem lat. (...)

Podbój Indii i Bliskiego Wschodu

Przywódca wiernych [pierwszy imam Ali] powiedział: „Hadrat al-Mahdi będzie kontynuował swój marsz, aż przybędzie do Armenii. Kiedy ludzie tego kraju go zobaczą, wyślą jednego ze swoich uczonych kapłanów, aby z nim negocjował. Ksiądz zapyta imama: ‘Czy jesteś Mahdim?’ Imam odpowie: ‘Tak, jestem tym, którego imię zostało wymienione w Ewangelii i [gdzie] została dana dobra nowina o moim przyjściu na końcu czasów. (...) Chrześcijański ksiądz przyjmie islam, ale ludność Armenii będzie buntownicza i nieposłuszna. Następnie żołnierze imama wkroczą do miasta i wymordują pięćset tysięcy mężczyzn z sił chrześcijańskich. Król Armenii ze strachu ucieknie i rozkaże też otaczającym go ludziom szukać schronienia (...)" [2]

Hadrat Amir (pierwszy Imam Ali) powiedział w związku z tym: „Hadrat al-Mahdi będzie kontynuował swój marsz, aż dotrze do miasta Zanj al-Kubra. W mieście jest tysiąc targowisk, a na każdym z targowisk jest tysiąc sklepów. Imam podbije to miasto. Po podboju imam uda się do miasta zwanego Qati’, które jest wyspą na morzu. (al-Qadi Nur Allah Shushtari, zbiór Ihqaq al-Haqq) [2]

Zanj al-Kubra znaczy po prostu Wielkie Zanj. Pod nazwą "Zanj" arabscy geografowie znali wschodnie wybrzeże Afryki oraz ich mieszkańców. Patrząc na dzisiejsze granice Zanj obejmuje Kenię, Tanzanię i cześć Mozambiku. Od VII wieku muzułmańscy żeglarze zakładali faktorie handlowe w tamtych rejonach. Murzyni z lokalnych plemion byli sprowdzani jako niewolnicy do kalifatu Umajjadów, a później kalifatu Abbasydów. Wielu pracowało przymusowo na plantacjach w dolnej Mezopotamii. Zapewne w hadisie mowa jest o jakimś irackim mieście. Qati' to dzielnica Sany, stolicy Jemenu. W dzisiejszych czasach jest to półwysep. [4]

Przywódca Wiernych (imam Ali) powiedział: "(...) wtedy, z tysiącem statków Hadrat al-Mahdi opuści miasto Qati‘ dla świętego miasta Quds (Jerozolima), a z Akki, Tyru, Gazy i 'Asqalan wkroczy na ziemie Palestyny. Weźmie jej bogactwa i łupy. Później Hadrat al-Mahdi wkroczy do Quds ash-Sharif gdzie się zatrzyma i pozostanie aż do przyjścia Dajjala."

Odnośnie podboju Hind, Ka'b powiedział: „Władca w Bayt al-Muqaddas (Wzgórze Świątynne) wyśle armię na Indie i je zdobędzie. Wtedy wojsko wkroczy na terytorium Indii i wyśle tamtejsze skarby do władcy Bayt al-Muqaddas (Wzgórze Świątynne). On również je upiększy (Indie), a królowie Indii zostaną przyprowadzeni do niego jako jeńcy. Ziemie wschodnie i zachodnie zostaną dla nich otwarte, a oddziały będą obecne w Indiach aż do pojawienia się Dajjala” (Sayyid Ibn Tawus, zbiór al-Malahim)

Imam as-Sadiq powiedział: „(...) Hadrat al-Qa'im będzie prowadził wojnę z Indiami, Daylam, Kurdystanem, Rzymem, Berberami, Farsami (...)” (Muhammad al-Saffar, zbiór Basa’ir ad-Darajat)

Abu Hamzah ath-Thumali powiedział: “Słyszałem imama al-Baqir'a mówiącego: ‘W czasie nadejścia Qa'im z rodu Mahometa, będzie miał przy sobie miecz, który wyciągnie i przez niego Bóg podbije ziemie Rzymu, Chin, Turkiestanu, Daylam, Sind, Hind, Kabulu, Shamu i Chazarii.” (Muhammad al-Nu‘mani, zbiór Kitab Al-Ghayba) [2]

Ostatnie dwa teksty pochodzą ze źródeł szyickich. Określenie Hadrat al-Qa'im oznacza Mahdiego i jest używane tylko w Iranie. Podania opisują podbój zachodniej Sahary (Berberowie), północnego Iranu (Daylam), południowej europejskiej części Rosji (Chazaria) oraz Pakistanu (Sind). Turkiestan to miasto w południowym Kazachstanie; jako region geograficzny oznacza "Kraj Turków" i sięga od Morza Kaspijskiego po zachodnie prowincje Chin.

Sojusz krzyża i półksiężyca

Traktat pokojowy nie ogranicza się tylko do zaprzestania walk, ale będzie oznaczać sojusz militarny:

Ka'b powiedział: „(...) Zawrzesz z nimi traktat pojednawczy na 10 lat. Ty i Rzymianie najedziecie wroga za Konstantynopolem. Kiedy wrócisz z tej inwazji ujrzysz Konstantynopol. Następnie wy i oni najedziecie Al-Kufa i doprowadzicie ją do zniszczenia. Następnie wy i Rzymianie razem najedziecie na niektórych ludzi Wschodu (...)” (Nuaim ibn Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [1]

Europa może nie być w całości zjednoczona i nie wszystkie państwa będą angażowac się wojnę po stronie kalifatu:

Prorok [Mahomet] powiedział: „Podacie rękę jednej grupie rzymskiej i będziecie walczyć z inną. Odniesiesz zwycięstwo. W tym czasie będziesz obecny na równinie wielkich gór z mnóstwem drzew. W międzyczasie Rzymianie podniosą krucyfiks i odniosą do niego zwycięstwo. Na to muzułmanin wpadnie w złość i ściągnie krucyfiks, przy czym Rzymianie zjednoczą się, łamiąc wszelkie traktaty z muzułmanami. Rzymianie zażądają [wydania] swoich ludzi których poszukują, na co muzułmanie odpowiedzą: „Na Allaha! To nasi bracia. Nigdy ich nie oddamy”. To rozpocznie wojnę. (...). (Ibn Majah, zbiór Sunan ibn Majah) [3]

Yunus bin Saif Al-Khulani powiedział: „Pogodzicie się z Rzymianami poprzez traktat pojednawczy. Następnie razem dokonacie inwazji na [ziemie] Tartar i Kerman i Allah podbije je dla was ...” (Nuaim ibn Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [1]

Al-Malhama Al-Qubra

Pod powyższym terminem muzułmanie znają Wielką Bitwę, która zakończy walki na Bliskim Wschodzie:

Abdullah bin Masud powiedział, że Prorok [Mahomet], pokój z nim, powiedział: „Między muzułmanami i Rzymianami będzie hudna (rozejm) i traktat pojednawczy w takim stopniu, że razem walczą przeciwko wrogowi Rzymian i podzielą się zdobyczami wojennymi. Wtedy Rzymianie z muzułmanami zaatakują Persję. Rzymianie powiedzą: Podzielcie się z nami łupami wojennymi, tak jak my to zrobiliśmy. Tak więc muzułmanie podzielą się z Rzymianami łupami wojennymi i dziećmi politeistów. Rzymianin powie: Podzielcie się tym, co macie z muzułmańskich dzieci. Muzułmanie powiedzą: Nie możemy podzielić się z wami dziećmi muzułmanów. Rzymianie dokonają inwazji i przejmą całe Ash-Sham, z wyjątkiem Damaszku i góry Ma'taq w pobliżu Homs, gdzie muzułmanie będą trzymać swoje dzieci. Zwycięstwo będzie wstrzymane, dopóki jedna trzecia muzułmanów nie umrze, jedna trzecia nie ucieknie, a jedna trzecia dalej walczy. (...) Trzecia część która ucieknie może być podzielona na grupy: jedna trzecia przyłączy się do Rzymian (...), jedna trzecia powie, że lepiej wrócić na ziemie naszych rodziców i są to Beduini, ostatnia trzecia część twierdzi, że Ash-Sham jest złowieszczy, jak brzmi jego nazwa, więc opuszczają Ash-Sham. Wtedy Rzymianie powiedzą: Krzyż zwyciężył. (...)" (Nuaim ibn Hammad, zbiór Kitab al-Fitan)

Zu Mukhammar powiedział: "Słyszałem Wysłannika Allaha, pokój z nim, mówiącego: "Zawrzesz Hudnę (rozejm) z Rzymianami i razem z nimi dokonacie inwazji na wroga za wami. Odniesiesz zwycięstwo, zgarniesz wiele łupów i odejdziesz. Następnie rozbijesz obóz na pagórkowatym pastwisku. Kiedy podejdzie jeden z Rzymian, podniesie krzyż i powie: „Krzyż zwyciężył”, jeden z muzułmanów wpadnie w złość i zdejmie krzyż. Wtedy Rzymianie oszukają cię i zbiorą się na Malhamę. Zbiorą armię przeciwko tobie i przybędą przeciwko tobie pod osiemdziesięcioma sztandarami, za każdym sztandarem 10 000 lub 12 000 ludzi”.  (Ibn Majah, zbiór Sunan ibn Majah) [1]

Fragment hadisu który już kiedyś cytowałem:

Abu Huraira przekazał że Prorok Allaha powiedział: "Ostatnia Godzina nie nadejdzie dopóki Rzymianie nie przybędą do al-A'maq lub Dabiq. Armia składająca się z najlepszych ludzi na ziemii tego czasu, przybędzie z Medyny [aby im przeciwdziałać]. (...) a trzecia [częśc armii] (...) wygra i zostaną oni zdobywcami Konstantynopola. " (Muslim ibn al-Ḥajjāj, Sahih Muslim) [1] [7]

Obydwa miasta leżą nad turecko-syryjską granicą, al-Amaq w Turcji, Dabiq w Syrii. Można z tego wywnioskować że Turcja czy jej terytoria będą po stronie zachodniej koalicji.

Al-Haakim przekazał za hadisem 'Awf ibn Malik al-Ashja' od Wysłannika Allaha, który powiedział: „Wśród Banu Al-Asfar (Rzymian) urodzi się chłopiec z potomków królów, który będzie starzeć się w ciągu jednego dnia, tak jak dziecko starzeje się w ciągu tygodnia, i który będzie starzeć się w ciągu tygodnia, jak dziecko starzeje się w ciągu miesiąca, i który będzie starzeć się w ciągu miesiąca, tak jak dziecko starzeje się w rok. Kiedy osiągnie wiek dwunastu lat, uczynią go swoim królem. Stanie więc pośród nich i powie: „Jak długo ci ludzie będą nami władać na naszych najlepszych ziemiach? Myślę, że powinienem udać się do nich i ich wypędzić.” Więc mówcy powstaną i zgodzą się z jego zamysłem. Więc posyła na wyspy i ziemie, każąc im budować statki, potem będzie na nich płynąć ze swoimi armiami, dopóki nie wyjdzie na ląd między Antiochią (w Turcji) a Al-'Arisz (w Egipcie). (Al-Haakim al-Nishapuri, zbiór Mustadrak al-Hakim)

W Wielkiej Bitwie weźmie udział wiele frakcji:

Ka'b powiedział: „Dwunastu królów z niearabskich królów weźmie udział w Al-Malhama Al-Kubra. Najmłodszy z nich, który ma najmniej żołnierzy, będzie wodzem Rzymian. (...) (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan)

"Abdullah ibn Amr mówiąc o trzeciej wojnie z Rzymianami powiedział: „Wśród Rzymian pojawi się chłopiec, który starzeje się [lub dorasta] w rok, tak jak chłopiec starzałby się w dziesięć lat. Będzie żył na ziemiach Rzymian, a Rzymianie uczynią go swoim królem. Powie więc: ‚Jak długo będziemy pozwalać tym ludziom bić nas w części naszej własnej ziemi? Z pewnością wyruszę i będę z nimi walczył, aż zwyciężę ich na ziemiach, które zajęli, albo oni pokonają mnie w tych [ziemiach], co pozostają pod moimi stopami. Wypłynie więc z siedemdziesięcioma tysiącami statków, aż zejdą na ląd między Akka (w Palestynie) a Al-Arisz (w Egipcie), potem podpali swoje statki. Lud Egiptu opuści Egipt, a lud AshSham opuści AshSham i wszyscy pójdą na Półwysep Arabski. To jest dzień, o którym Abu Huraira zwykł mówić: „Biada Arabom z powodu zbliżającego się zła”. Lejce i dobrze odżywione zwierzę wierzchowe będą człowiekowi w tym dniu droższe niż jego rodzina i bogactwo. Tak więc Arabowie będą szukać pomocy u Beduinów, potem będą maszerować, aż dotrą do (doliny) Amaq w Antiochii, gdzie rozegra się największa z bitew, aż konie przesiąkną krwią po swoje boki. (...) Tak więc jedna trzecia zostanie zabita, jedna trzecia wycofa się, a jedna trzecia pozostanie cierpliwa. Allah sprawi, że cofająca się trzecia część zostanie pochłonięta przez ziemię. Rzymianie powiedzą: „Będziemy dalej z wami walczyć, dopóki nie przywiedziecie nam każdego spośród was, kto nie pochodzi spośród was...

Jak rozumiec ostatnie zdanie? Czy Europejczycy będą chcieli wydania europejskich dzihadystów żeby osądzić ich za dokonane zamachy?

...Więc, ludzie Ajam (muzułmańscy nie Arabowie) wyjdą i powiedzą: 'Niech Allah broni abyśmy nie musieli wracać do Kafir (niewiernych) po islamie (tj. poddaniu się prawu Allaha) !' Wtedy Allaha objawi swój gniew, uderzy swoim mieczem i dźgnie swoją włócznią. Nikt spośród nich (Rzymian) nie zostanie przy życiu, nikt kto mógłby opowiedzieć co się wydarzyło. I oni (muzułmanie) nie przejdą przez żadne miasto bez zdobycia go przez intonowanie Takbir (mówiąc Allah Akbar), udopóki nie dotrą do Miasta Rzymian i stwierdzą, że jego zatoka wyschła. tego dnia będzie nadmierna ilość dziewic, a łupy będą rozdzielane przy użyciu dużych miar. " (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [1]

Atak na Europę

Ka'b powiedział: „Podczas podboju Rzymu armia opuści Maghreb ze wschodnim wiatrem. Żadne z ich wioseł nie pęknie i żadna z ich lin nie zostanie odcięta, dopóki nie dotrą do Rzymu. Oni go podbiją. Ono (Rzym) ma drzewo, o którym mowa w Księdze Allaha. (...)"

Ka'b powiedział także: "Amoria zostanie podbita przed Niceą, Nicaea przed Konstantynopolem, a Konstantynopol przed Rzymem." (Nuaim bin Hammad, zbiór Kitab al-Fitan) [1]

Sha‘rani powiedział: “Kiedy Hadrat al-Mahdi przybędzie na zachód, lud Andaluzji spotka go, mówiąc: O Przyjacielu Allaha! Pomóż Półwyspowi Iberyjskiemu, gdy on i jego mieszkańcy pogrążają się w zatraceniu.” (Qadi Nur Allah Shushtari, zbiór Ihqaq al-Haqq) [2]

W pogoni za uciekającymi Rzymianami, kalifat zdobędzie miasta w dzisiejszej Turcji: Amorię, Niceę i Stambuł. Możłiwe że po drodze do Rzymu zajmą grecką Górę Athos. Jest to region autonomiczny, siedziba patriarchy całego prawosławia. W ten sposób kalifat pokonałby symbolicznie wschodnie i zachodnie chrześcijaństwo.

Źródła:

[1] http://www.discoveringislam.org/wars_with_romans.htm (mogą być słabe)

[2] książka Overview of the Mahdi's Government, Iran, 2014  https://www.al-islam.org/overview-mahdis-atfs-government-najmuddin-tabasi/uprising-imam-ti... tutaj link bezpośredni do pdf: https://www.al-islam.org/printpdf/book/export/html/9770

[3] https://ghayb.com/tag/the-yellow-flags/page/2/

[4] https://en.wikipedia.org/wiki/Zanj

[5] https://fa.imamatpedia.com/wiki/...

[6] https://en.wikipedia.org/wiki/Al-Jazira_(caliphal_province)

[7] https://sunnah.com/muslim:2897