Naukowcy odkryli mechanizm chemiczny, dzięki któremu cząsteczki jodu powstają w atmosferze, a następnie biorą udział w tworzeniu chmur i niszczeniu warstwy ozonowej. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Nature Chemistry.

Ilość jodu w atmosferze potroiła się w ciągu ostatnich 70 lat. Większość pochodzi z oceanów, w których występuje w postaci soli – jodków. Wzrost przedostawania się tego pierwiastka do atmosfery wiąże się z antropogenicznym zanieczyszczeniem powietrza, gdyż jodki w morzach reagują ze szkodliwymi substancjami w jego składzie, przechodząc w postać lotną. Jeszcze kilka lat temu naukowcy odkryli, że jod, docierając do stratosfery, niszczy osłonę ozonową, która chroni Ziemię przed promieniowaniem ultrafioletowym. Dlatego ważne było, aby naukowcy dokładnie zrozumieli, w jaki sposób cząsteczki jodu powstają w atmosferze.

Międzynarodowa grupa badawcza z siedzibą w CERN przeprowadziła eksperymenty dotyczące powstawania cząsteczek jodu w atmosferze. Okazało się, że ten pierwiastek chemiczny nie potrzebuje żadnych „pomocniczych” cząsteczek do tworzenia cząstek atmosferycznych. Sugeruje to, że nowe cząsteczki mogą powstawać nie tylko w miejscach, gdzie dostępne są źródła jodu, np. na wybrzeżach mórz, ale także w całej atmosferze.

Ponieważ działalność człowieka nieuchronnie prowadzi do pogorszenia jakości powietrza, a tym samym zwiększa dostępność jodu, narażenie na ten pierwiastek może być długotrwałe. W miarę topnienia lodu w Arktyce więcej jodu przedostanie się do atmosfery, powodując większe zachmurzenie i większe ocieplenie w regionie, a także przyspieszone niszczenie warstwy ozonowej.

Trzeba jeszcze lepiej zrozumieć chemię przemian zachodzących w związkach jodu. Ale teraz, znając źródło tych cząsteczek w atmosferze, jesteśmy o krok bliżej zrozumienia, w jaki sposób nadmiar jodu wpływa na powstawanie chmur i warstwy ozonowej w atmosferze naszej planety.