Rozległe lasy tropikalne, które dotąd stanowiły oazy zieleni i roznego życia, teraz mogą stanąć przed jednym z największych wyzwań. Postępujące zmiany klimatyczne i związany z nimi gwałtowny wzrost temperatury mogą wkrótce wpłynąć na samą istotę ich istnienia - proces fotosyntezy.

Gregory Goldsmith, ekolog tropikalny z Uniwersytetu Chapman, prowadził badanie, które korzystało z najnowocześniejszych narzędzi dostarczonych przez NASA - czujnika ECOSTRESS, zdolnego do pomiaru temperatury powierzchni Ziemi z nieosiągalną wcześniej precyzją. Dodatkowe dane, zebrane z czujników zainstalowanych na wieżach w samym sercu lasów Brazylii, Portoryko, Panamy oraz Australii, umożliwiły skomponowanie niezwykle dokładnego obrazu temperatur panujących w koronach drzew.

To, co odkrył zespół Goldsmitha, nie napawa optymizmem. Okazuje się, że podczas okresów suszy, kiedy drzewa już i tak są poddawane ekstremalnym warunkom, temperatura pod koronami drzew waha się wokół 34°C. Co więcej, niektóre liście osiągały i przekraczały temperaturę 40°C. Tak wysoka temperatura ma katastrofalny wpływ na zdolność liści do przeprowadzania fotosyntezy, co ostatecznie wpływa na zdrowie całego drzewa.

Kluczem do zrozumienia skutków tego zjawiska jest nie tylko wysoka temperatura sama w sobie. Jak pokazują eksperymenty symulacyjne przeprowadzone przez zespół, drzewa w stresie wodnym, wynikającym z suszy, są bardziej narażone na stres cieplny. Ostatecznie, to właśnie brak wody w glebie wpływa na to, jak gorące stają się liście.

Goldsmith podkreśla, że mimo swojego niezaprzeczalnego znaczenia, lasy deszczowe są jednym z najmniej poznanych ekosystemów na świecie. „Niewiele wiemy o tym, dlaczego drzewa obumierają” – mówi. Interakcja między suszą, temperaturą, wilgotnością i zdrowiem drzew jest skomplikowana i nadal nie do końca zrozumiała, co podkreśla potrzebę dalszych badań.