Unia Europejska zdecydowała się wprowadzić limit płatności gotówkowych do 10 tysięcy euro, co jest częścią szerszych starań mających na celu zwalczanie prania brudnych pieniędzy i finansowania terroryzmu. Oficjele UE przedstawiają tę decyzję jako krytyczny krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa finansowego i integralności, poprzez zaostrzenie kontroli nad dużymi transakcjami gotówkowymi, które często są postrzegane jako drogi dla nielegalnych aktywności finansowych.

Krytycy tej dyrektywy argumentują, że może ona naruszać osobistą wolność i prywatność. Wskazują na badania sugerujące, że wprowadzenie takich limitów na użycie gotówki może potencjalnie marginalizować najbiedniejszych obywateli, którzy w większym stopniu polegają na transakcjach gotówkowych, i może prowadzić do większego wykluczenia finansowego. Ponadto, istnieje obawa, że regulacja ta może stanowić precedens do zwiększenia nadzoru nad osobistymi finansami, a przez to ułatwić przejście na scentralizowane cyfrowe waluty kontrolowane przez banki centralne, co potencjalnie prowadziłoby do scenariusza, w którym rządy mogłyby monitorować, a nawet kontrolować indywidualne wydatki.

Wprowadzenie cyfrowych walut banku centralnego (CBDC) jako zamienników dla gotówki fizycznej może budzić obawy dotyczące prywatności i nadzoru państwowego. Chociaż cyfrowe waluty obiecują zwiększenie efektywności transakcji, umożliwiają również bezprecedensowy dostęp do osobistych danych finansowych, co budzi obawy dotyczące sposobu wykorzystania tych informacji przez władze.

Przejście z gotówki na formaty cyfrowe może być postrzegane jako przygotowanie gruntu do bardziej intruzywnych ram regulacyjnych, potencjalnie łączących zachowania finansowe bezpośrednio z systemami kredytu społecznego lub podobnymi mechanizmami kontroli. Jest to punkt kontrowersyjny, podkreślający znaczącą zmianę kulturową na rzecz cyfrowych rozwiązań finansowych, które wielu może postrzegać jako naruszenie autonomii i anonimowości, które tradycyjnie zapewnia gotówka.

Dyskusja na temat tych zmian odzwierciedla szersze obawy dotyczące równowagi między bezpieczeństwem a osobistymi wolnościami w dziedzinie finansów. Niuanse tej dyskusji wskazują na złożoną interakcję między modernizacją systemów finansowych w celu zwalczania przestępczości a utrzymaniem indywidualnych praw i prywatności. Na dodatek unijni decydenci nie pomyśleli jak po likwidacji gotówki będą mogli brać łapówki tak jak robią to w tej chwili.