W świecie nauki i technologii jednym z kluczowych tematów stał się wpływ sztucznej inteligencji (AI) na nasze globalne zapotrzebowanie energetyczne. Z niepokojem obserwujemy, jak znaczący postęp w dziedzinie AI wiąże się z równie znaczącym zużyciem energii. Alex de Vries, założyciel Digiconomist, w swojej niedawnej publikacji w magazynie Joule zwraca uwagę na potencjalny wpływ AI na nasze globalne zapotrzebowanie na energię, podkreślając, że może ono dorównać, a nawet przewyższyć, zapotrzebowanie całych państw.

Generatywne narzędzia sztucznej inteligencji, które mają zdolność tworzenia różnorodnych form danych, stały się szczególnie popularne. Ale ich rozwój niesie ze sobą również konsekwencje energetyczne. Procesy uczenia takich narzędzi, polegające na analizie i przetwarzaniu ogromnych zbiorów danych, charakteryzują się szczególnie dużym zużyciem energii. Hugging Face, firma z Nowego Jorku specjalizująca się w AI, podała jako przykład, że jej wielojęzyczne narzędzie do generowania tekstu w trakcie procesu uczenia zużywało 433 MWh energii - ilość wystarczającą do zasilania 40 przeciętnych amerykańskich gospodarstw domowych przez rok.

Jednakże, to nie jedyny aspekt energetycznego obciążenia związanego z AI. Kiedy narzędzia te są w użytku, ich operacje obliczeniowe również wymagają dużej ilości energii. Przykładowo, generatywne narzędzie sztucznej inteligencji stworzone przez OpenAI, znane jako ChatGPT, w ciągłej eksploatacji potrafi zużywać do 564 MWh energii w ciągu jednego dnia.

Mimo iż globalnie podejmowane są inicjatywy mające na celu zwiększenie efektywności energetycznej narzędzi AI, de Vries zwraca uwagę na paradoks Jevonsa. Wskazuje on, że poprawa wydajności technologicznej często prowadzi do zwiększonego zapotrzebowania na daną technologię, co w efekcie skutkuje większym ogólnym zużyciem zasobów. W praktyce oznacza to, że mimo postępów w efektywności narzędzi AI, wzrost ich dostępności i liczby aplikacji może doprowadzić do netto wzrostu zużycia energii.

De Vries podaje przykład Google, które przetwarza codziennie 9 miliardów zapytań. W sytuacji, gdyby każda z tych operacji była wspierana przez AI, roczne zużycie energii mogłoby wynieść 29,2 TWh - wartość porównywalną z rocznym zużyciem energii przez całą Irlandię.

W obliczu tych wyzwań priorytetem staje się rozwijanie bardziej energooszczędnych metod i narzędzi w dziedzinie AI. Rozwiązania mogą obejmować optymalizację algorytmów, rozwijanie bardziej wydajnego sprzętu i oprogramowania, a także promowanie odpowiedzialnego i świadomego korzystania z technologii AI. W przyszłości odpowiedź na te wyzwania będzie kluczowa dla zrównoważonego rozwoju tej fascynującej dziedziny nauki i technologii.