W obliczu zmian klimatycznych, jednym z najbardziej niepokojących scenariuszy jest potencjalne załamanie Atlantyckiej Merydionalnej Cyrkulacji Zwrotnej (AMOC) - kluczowego elementu klimatycznego Ziemi, odpowiadającego za redystrybucję ciepła i słodkiej wody w Atlantyku. AMOC jest mechanizmem napędowym, który transportuje ciepłą, słoną wodę z tropików w kierunku północnego Atlantyku, gdzie ochładza się, zwiększając swoją gęstość i opadając na dno, co pomaga utrzymać cieplejsze warunki w Europie i na północnym Atlantyku. Jednak, jak podkreślają badania, ten system znajduje się na niebezpiecznej trajektorii, która może prowadzić do jego załamania, co miałoby poważne konsekwencje dla klimatu na całym świecie.

Niedawne modele i obserwacje wskazują, że AMOC jest bardziej zmienny niż wcześniej sądzono i może już osłabiać. Badania wskazują, że prąd jest obecnie o około 15% wolniejszy niż w połowie XX wieku i może być najsłabszy od ponad 1000 lat. Jeśli emisje gazów cieplarnianych będą kontynuowane, modele klimatyczne wskazują na dalsze osłabienie prądów w tym wieku.

Załamanie AMOC mogłoby odwrócić wpływ globalnego ocieplenia w Wielkiej Brytanii, powodując spadek średniej temperatury o 3,4°C oraz obniżenie opadów w sezonie wegetacyjnym, co wpłynęłoby negatywnie na obszary nadające się pod uprawy rolne. To załamanie nie tylko wpłynęłoby na Europę, ale miałoby również globalne konsekwencje, w tym potencjalne zlodowacenie, zmiany w rozkładzie opadów i wpływ na ekosystemy.

Pomimo niepewności co do obecnego stanu systemu i jego zgodności z modelami, dane z lat 2004-2012 wykazały ogólne osłabienie cyrkulacji Atlantyku, z nagłym spadkiem o 30% między 2009 a 2010 rokiem. To osłabienie prawdopodobnie przyczyniło się do szczególnie zimnej zimy w północno-zachodniej Europie w 2012 roku oraz do szybkiego wzrostu poziomu morza wzdłuż północno-wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych.

Badania nad przeszłością klimatyczną Ziemi pokazują, że AMOC już wcześniej doświadczał dramatycznych osłabień, zwłaszcza podczas okresu młodszego dryasu, kiedy to szybkie topnienie lodowców wprowadziło do Atlantyku ogromne ilości słodkiej wody, co mogło zakłócić mechanizmy napędzające cyrkulację. Podobne zjawisko może mieć miejsce dzisiaj w wyniku globalnego ocieplenia i topnienia lodowców Grenlandii.

W świetle tych odkryć, naukowcy podkreślają pilną potrzebę dalszych badań i działań mających na celu łagodzenie zmiany klimatu, aby zapobiec potencjalnym katastroficznym skutkom załamania AMOC. To podkreśla konieczność międzynarodowej współpracy i zrozumienia złożonych mechanizmów rządzących naszym klimatem. Może się okazać, że Europejczycy walczący z ociepleniem klimatu poprzez likwidację przemysłu, rolnictwa i motoryzacji, znajdą się w środku zlodowacenia z pompami ciepła z chimerycznie występującą elektrycznością. Skala tego dramatu może być porażająca...