Burza magnetyczna z 1859 roku, często określana mianem "Burzy Carringtona", to wydarzenie, które do dziś fascynuje naukowców zajmujących się Słońcem i jego aktywnością. Choć od tego czasu minęło już ponad 160 lat, to wnioski wyciągnięte z analizy tamtych wydarzeń wciąż mają kluczowe znaczenie dla naszego zrozumienia potencjalnych zagrożeń, jakie niesie ze sobą gwałtowna aktywność naszej gwiazdy.

Niedawno opublikowane badania potwierdziły, że kosmiczny kataklizm sprzed półtorej wieku był znacznie potężniejszy, niż do tej pory sądzono. Naukowcy, analizując zmiany pola magnetycznego Ziemi, doszli do wniosku, że Słońce wyemitowało wówczas w kierunku naszej planety naelektryzowany gaz i cząstki subatomowe o energii aż 10 miliardów bomb atomowych. Efekty tej potężnej burzy magnetycznej były natychmiastowe i dotkliwe - ludzie obserwowali awarie sprzętu, a nawet telegrafy działające nawet po odłączeniu od sieci.

Szczególnie uderzające było to, że zorza polarna, zjawisko zazwyczaj ograniczone do rejonów polarnych, pojawiła się wówczas na Kubie i Hawajach. To dobitnie pokazuje skalę tego wydarzenia, które bez wątpienia należy zaliczyć do najsilniejszych burz magnetycznych w historii obserwacji Słońca.

Co ciekawe, naukowcy uważają, że w przeszłości mogły mieć miejsce jeszcze potężniejsze burze, jednak brak historycznych danych uniemożliwia ich dokładne określenie. Dysponujemy jedynie stosunkowo młodymi danymi, co zmusza badaczy do ostrożnych przypuszczeń, a nie precyzyjnych obliczeń.

Niezależnie od tego, jaka była rzeczywista skala burzy magnetycznej z 1859 roku, jedno jest pewne - ludzkość jest dziś bardziej narażona na jej potencjalne konsekwencje niż kiedykolwiek wcześniej. Nasza cywilizacja, oparta w dużej mierze na elektronice i sieciach energetycznych, byłaby w przypadku powtórki tego scenariusza w gigantycznych tarapatach. Autorzy najnowszej publikacji na łamach "Space Weather" nie mają wątpliwości - gdyby taka burza uderzyła w 2024 roku, moglibyśmy mieć do czynienia z katastrofalnymi skutkami.

Powstaje zatem kluczowe pytanie - czy ludzkość jest w stanie przygotować się na powtórkę z rozrywki? Niewątpliwie można by stworzyć skuteczny system wczesnego ostrzegania, pozwalający na podjęcie odpowiednich działań w przypadku nadciągającej burzy. Wyzwaniem pozostaje jednak ochrona newralgicznej infrastruktury, takiej jak sieci energetyczne, przed zniszczeniem. Czas reakcji w obliczu takiego zagrożenia byłby bowiem niezwykle krótki.

Choć burza magnetyczna z 1859 roku należy do wydarzeń historycznych, to wnioski z niej płynące mają dziś fundamentalne znaczenie. Uświadamiają one, jak potężne i nieprzewidywalne mogą być gwałtowne procesy zachodzące na Słońcu, a co za tym idzie - jak krucha jest nasza cywilizacja w obliczu takich kataklizmów. Być może nadszedł czas, aby poważnie potraktować to zagrożenie i podjąć konkretne kroki w celu zwiększenia odporności naszej infrastruktury na potencjalne burze magnetyczne.